ماجرای لو رفتن سؤالات امتحان نهایی 10 دقیقه بعد از آزمون، موضوعی است که این روزها در محافل مختلف آموزشی و خانوادگی از آن صحبت می‌شود. چرا که امتحانات نهایی، جایگاه ویژه‌ای بین خانواده‌ها از باب تأثیر در کنکور و ورود به دنیای دانشجویی دارد.
خبر لو رفتن سؤالات امتحان نهایی 10 دقیقه بعد از آزمون را هامون سبطی دبیر کارگروه آموزش دیده‌بان شفافیت و عدالت کشور اعلام کرد است اما خسرو ساکی رئیس مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی، با انتشار خبری مبنی بر «برگزاری امتحانات نهایی در نهایت صحت، نظم و آرامش با همّت چندین هزار معلم و مدیر دلسوز و امانتدار»، صورت مسأله را پاک کرد که البته تحلیل مطلب نکاتی را نشان می‌دهد.
* برخی دانشآموزان تا سؤال را دریافت می‌کنند، در همان دقیقه اول بدون اینکه در پاسخنامه چیزی بنویسند، بلند شده و با برگه سؤالات از جلسه خارج می‌شوند!
در پاراگراف اول این خبر، خسرو ساکی اظهار کرد: «در سنوات اخیر با استفاده از روش ارسال الکترونیکی سؤالات رمز شده به حوزه‌های اجرا؛ تا زمان ارسال رمز و بازگشایی و تکثیر سؤالات، دسترسی به آن امکان پذیر نیست و تاکنون نیز سند معتبر یا گزارشی از طرف هیچ یک از مراجع نظارتی و کانال‌های تلگرامی مبنی بر این که حتی یک دقیقه قبل از شروع امتحان، سؤالات افشا شده باشد، وجود ندارد، اما در مواردی در حین برگزاری امتحان، تعداد انگشت شماری از دانش آموزان با استفاده از گوشی همراه، و… که به صورت غیرقانونی با خود به جلسه امتحان می برند، تصویر سؤالات را در فضای مجازی انتشار می دهند یا پس از چند دقیقه از شروع امتحان پاسخنامه خود را تحویل و از جلسه خارج می‌شوند و تصویر سؤالات را برای گردانندگان کانال‌های تلگرامی ارسال می‌کنند که این تصاویر مورد سوء استفاده برای عملیات روانی و کلاهبرداری از دانش‌آموزانی که برای امتحان آماده نیستند، قرار می‌گیرد».
در این پاراگراف رئیس مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی مدعی شده است که برخی دانشآموزان پس از چند دقیقه از شروع امتحان، پاسخنامه خود را تحویل می‌دهند و از جلسه خارج می‌شوند. امتحانات نهایی دی ماه ساعت 10 شروع می‌شود و ساعت 10:10، سؤالات در کانال‌های تلگرامی منتشر شده است. یعنی دانش‌آموز تا سؤال را دریافت کرده، بدون اینکه در پاسخنامه چیزی بنویسد، بلند شده و از جلسه خارج شده است و به سرعت سؤالات را برای کانال‌های تلگرامی ارسال کرده است.
حالا سؤال این است، در هر آزمون چند دانش‌آموز پاسخنامه خود را در دقیقه اول آزمون تحویل داده‌اند؟! مگر قاعده گذشت زمان در آزمون‌ها به ویژه امتحان نهایی وجود ندارد؟ مگر نباید یک زمانی بگذرد و بعد دانش‌آموز اجازه دادن پاسخنامه را داشته باشد؟ و اصلا اگر این قاعده هم نباشد، چرا باید سؤالات را به کسی که پاسخنامه خود را سفید تحویل داده، بدهند؟
* چون روی برگه‌های سؤالات نیز نشانه‌گذاری شده است، کاملا مشخص بوده که این دانش‌آموز کیست!
ساکی در پاراگراف دوم عنوان می‌کند که «بدیهی است این اقدام به معنی لو رفتن سؤالات نیست، چون در زمانی اتفاق می‌افتد که دانشآموزان در جلسه امتحان حضور دارند و تحت نظارت مراقبین، مشغول پاسخگویی به سؤالات هستند. ضمناً با توجه به نشانه‌گذاری بر روی برگه‌های سؤالات، در بیشتر موارد به سرعت دانش‌آموز عامل انتشار تصویر شناسایی و طبق مقررات با آن برخورد قاطع انجام می‌گیرد».
نکته دیگر این است که طبق پاراگراف اول، اگر دانش‌آموزی در همان دقیقه اول، سؤالات را تحویل دهد، چون روی برگه‌های سؤالات نیز نشانه‌گذاری شده است، کاملا مشخص بوده که این دانش‌آموز کیست و در همان بار اول باید این دانش‌آموز شناسایی شده و با وی برخورد شود.
پس اگر با این دانش‌آموز در همان امتحان اول برخورد شده باشد، باید در امتحانات بعدی، افراد دیگری حضور داشته باشند!
رئیس مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی در پاراگراف سوم به قوانین تخلف اشاره کرد و ادامه داد: «در برخورد با متخلفین، براساس آئین نامه رسیدگی به تخلفات امتحانات، مصوب شورای عالی آموزش و پرورش؛ مجازات دانش‌آموزانی که در جلسه امتحان موبایل و یا وسایل غیر مجاز دیگر همراه داشته باشند، حتی اگر مورد استفاده قرار ندهند، به گونه‌ای است که نمره درسی که در حال امتحان هستند، صفر منظور می‌شود و اگر از آن ابزار غیر مجاز برای انتشار تصاویر سؤالات یا استفاده از پاسخ‌هایی که ارسال شده استفاده کنند، نمره کلیه دروس صفر و متخلف، از امتحانات نوبت بعدی محروم می‌شود».
ساکی در پاراگراف چهارم گفته است «بر این اساس در سراسر کشور، دانشآموزان پیش از ورود به محل برگزاری امتحانات، با استفاده از ابزارهای الکترونیکی(راکت های موبایل‌یاب و…)، بازدید بدنی می‌شوند و در حین برگزاری امتحانات به نسبت هر بیست نفر دانش آموز، یک مراقب ثابت و علاوه بر آن چندین نفر، رابط و ناظر بر رفتار دانش آموزان نظارت می‌کنند.
طبق گفته آقای ساکی، دانشآموزان بازدید بدنی می‌شوند آن هم با استفاده از ابزارهای الکترونیکی. اما همانطور که در پاراگراف اول اشاره شد باز هم برخی هستند که موبایل در سر جلسه می‌آورند! البته فقط موبایل نیست و می‌توان بر این اساس هندزفری و هدفون را هم در مدل‌های جدید سر جلسه امتحان برد.
* عدم برخورد با کانال مدعی فروش سؤالات امتحانی!
در پاراگرافی دیگر، رئیس مرکز سنجش وزارت آموزش و پرورش گفته است «این گونه وقایع موضوعاتی جدید و مختص امتحانات آموزش و پرورش نیست و از سال ۱۳۹۷ که شیوه الکترونیکی ارسال سؤالات رمز شده به حوزه‌های امتحانی مورد استفاده قرار گرفته (و در هر نوبت نسبت به نوبت‌های قبل کارآمد تر شده)، افراد فرصت‌طلب و سودجو مبادرت به ایجاد کانال در فضای مجازی پیام‌رسان‌ها نموده و سعی در فریب و ایجاد اختلالات روحی و روانی در بین دانشآموزان در ایام امتحانات دارند که در این رابطه وزارت آموزش و پرورش مراتب را از طریق پلیس فتا پیگیری نموده و در هر نوبت تعدادی از آنها شناسایی و با شکایت دفتر حقوقی وزارت متبوع، به مقام قضایی معرفی و مور دپیگرد قانونی قرار گرفته اند».
ساکی در پایان گفته است: «مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی، با همکاری سایر واحدهای ذی ربط وزارت متبوع، تلاش برای ارتقا صحت، امنیت وکیفیت فرایندهای برگزاری امتحانات نهایی پایه دوازدهم (طراحی سؤالات ،ارسال الکترونیکی سؤالات، صدورشیوه نامه‌های استاندارد برای برگزاری، تصحیح الکترونیکی و...) را وظیفه ذاتی خود می داند تا با تدوین واجرای دقیق شیوه نامه ها و رعایت مقررات، امتحانات نهایی را به بهترین نحو ممکن برگزار نماید، اما تخلف تعداد بسیار اندکی از دانش‌آموزانی که بعضاً به سرعت شناسایی و مطابق آیین‌نامه های رسیدگی به تخلفات امتحانی با آنها برخورد قاطع می‌شود را نمی توان مبنای برای خدشه کلی به صحت برگزاری امتحانات قرار داد و زحمات و خدمات هزاران مدیر مدرسه و معلم شریف، امانت دار، صدیق، سخت کوش و… که در بیش از شش هزار حوزه اجرا امتحانات نهایی را در سراسر کشور برگزار می‌کنند زیر سؤال برد و باعث نگرانی و دلسردی دانشآموزان سخت کوش و درست کار و اولیاء آنان شد».
آموزش و پرورش ادعا کرده است که این دانشآموزان به سرعت شناسایی می‌شوند، چرا تا امروز آماری از این دانشآموزان متخلف ارائه نکرده است؟ خبرنگار فارس در خرداد ماه امسال، آدرس کانال تلگرامی مدعی فروش سؤالات امتحان نهایی را در اختیار وزارت آموزش و پرورش قرار داده است، چرا هنوز این کانال فعال است؟
این کانال در ازای اخذ 150 هزار تومان برای هر امتحان مدعی است که سؤالات را قبل از امتحان در اختیار دانشآموزان قرار می‌دهد و 10 دقیقه بعد از شروع آزمون هم به صورت عمومی در کانال خود بارگذاری می‌کند؛ اگر این کانال، سودجو هست، چرا آموزش و پرورش با فعالیت این کانال و نمونه‌های متعددی از این دست کانال‌ها از طریق پلیس فتا برخورد نمی‌کند و درباره این موارد پاسخگویی به رسانه‌ها ندارد؟
* آموزش و پرورش فقط دسترسی آزمون دهندگان به سؤالات را پیش از شروع جلسه آزمون، لورفتن به شمار می‌آورد
هامون سبطی دبیر کارگروه آموزش دیده‌بان شفافیت و عدالت کشور بعد از صحبت‌های رئیس مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی در این خصوص گفت: در دو آزمون اخیر در مقطع امتحان نهایی پایه دوازدهم، 10 دقیقه پس از شروع آزمونی که 2 ساعت وقت داشته است، سؤالات در کانال‌های چندصد هزار نفری و چند ده‌هزار نفری و پاسخ‌ها با یک تفاوت چند دقیقه‌ای پس از لو رفتن سؤالات، بارگذاری شده است و نکته این است که پاسخ‌ها و سؤالات هم درست است.
وی افزود: ️تعریف آموزش و پرورش از لورفتن سؤالات کلاسیک است و فقط دسترسی آزمون دهندگان به سؤالات را پیش از شروع جلسه آزمون، لورفتن به شمار می‌آورد و با لورفتن پاسخ‌ها حین آزمون بر اثر پیشرفت تکنولوژی آشنایی ندارد یا نمی پذیرد.
سبطی با بیان اینکه شبیه این اتفاق در آزمون تیزهوشان نیز افتاد، ادامه داد: جلسه طولانی با سازمان پرورش استعدادهای درخشان داشتیم اما زمانی که هیچکدام از مشکلات نه پذیرفته و آسیب‌شناسی می‌شود و نه راه‌حلی برای آن در نظر گرفته می شود، ما هم خیلی امیدوار به گفت‌گو با آموزش و پرورش نیستیم.
به گزارش فارس، به نظر می‌رسد وزارت آموزش و پرورش باید درباره وضعیت امتحانات نهایی به صورت شفاف اطلاع‌رسانی کند و بگوید تا کنون چه اقداماتی مستند برای مقابله با سودجویان و تخلفات امتحانی صورت گرفته است.
منبع: فارس